Het korte antwoord is: nee! Maar misschien heb je wel glutenintolerantie of glutensensitiviteit.

Glutenallergie is namelijk een veelgebruikte term die vaak onterecht gebruikt wordt om glutenintolerantie of glutensensitiviteit aan te duiden.

Bij een allergie treedt er een buitensporige reactie van het immuunsysteem op. Deze reactie komt echter niet voor bij gluten.

Wel kan het voorkomen dat je last hebt van glutenintolerantie of glutensensitiviteit. Daarover vertellen we je graag meer.

Wat is glutenintolerantie (coeliakie)?

Coeliakie, wat je uitspreekt als seuliakie, is de officiële medische benaming van glutenintolerantie. Coeliakie komt in Nederland bij zo'n 175.000 mensen voor, ongeveer 1% van de bevolking, maar wat is het nou eigenlijk?

Wanneer je glutenintolerantie hebt, kun je gluten niet verdragen. Het consumeren van voedingsmiddelen met gluten leidt tot beschadiging van het slijmvlies van de dunne darm. Dit resulteert in het afsterven van gezonde darmvlokken. Glutenintolerantie is namelijk een auto-immuunziekte, wat betekent dat het immuunsysteem zichzelf aanvalt. Goed functionerende cellen in het lichaam worden aangevallen doordat het lichaam antistoffen produceert, wat een ontstekingsreactie veroorzaakt.

Wat is glutensensitiveit?

Glutenintolerantie en glutensensitiviteit zijn niet hetzelfde.  De auto-immuunreactie die er bij glutenintolerantie wel optreedt, treedt bij glutensensitiveit niet op.

Dat zorgt ervoor dat bij glutensensitiviteit je wel de klachten na het eten van gluten ervaart, maar deze niet aantoonbaar zijn in het bloed of de darmen. Omdat de klachten zo ontzettend breed zijn en het eigenlijk niet mogelijk is om vast te stellen dat glutensensitiveit de oorzaak is en niet iets anders, lopen mensen hier soms wel hun hele leven mee rond zonder er vanaf te weten.

In Nederland hebben naar schatting maar liefst 1,75 miljoen mensen last van glutensensitiveit. 

Wat zijn de symptomen van glutenintolerantie en glutensensitiviteit?

Glutenintolerantie en glutensensitiviteit kunnen leiden tot zeer veel verschillende klachten en variëren van mild tot ernstig. De meest voorkomende symptomen hebben we voor je op een rij gezet:

Darmklachten:

• Buikpijn
• Diarree
• Obstipatie
• Opgeblazen gevoel
• Plakkende, stinkende dunne ontlasting

Overige lichamelijke klachten:

• Gewichtsverlies, ondergewicht
• Botontkalking
• Vermoeidheid
• Hoofdpijn
• Huiduitslag
• Bloedarmoede

Geestelijke klachten:

• Verminderde eetlust
• Stemmingswisselingen

Klachten bij kinderen:

• Vertraagde puberteit
• Huilerigheid
• Groeistoornissen

Gluten intolerantie test

Ben je benieuwd of de klachten die je ervaart te maken hebben een eventuele glutenintolerantie of glutensensitiviteit, dan kun je dit op verschillende manieren laten testen:

Zelftest

Deze tests zijn verkrijgbaar via webshops of de drogerij. Al deze testen werken in principe hetzelfde: door een prik in je vinger wordt er een klein beetje bloed afgenomen. De test controleert vervolgens of er TG2 antistoffen in je bloed zitten (dit zijn de antistoffen tegen gluten). Helaas komt het wel eens voor dat de test een negatief resultaat heeft terwijl er wel degelijk sprake is van glutenintolerantie. Mocht je toch overduidelijk klachten hebben dan kan het raadzaam om een gespecialiseerde test aan te vragen bij de huisarts.

Bloedonderzoek

Een huisarts kan je helpen door een gespecialiseerd bloedonderzoek aan te vragen, waarbij met hoge nauwkeurigheid wordt gekeken of er antistoffen tegen gluten in je bloed zitten. Zijn deze niet aanwezig dan is glutenintolerantie zo goed als zeker  uitgesloten.

Kijkonderzoek (gastroscopie)

Wanneer uitgebreider onderzoek noodzakelijk is, wordt er een gastroscopie uitgevoerd. Dit is een kijkonderzoek van de darm, waarbij een slangetje via de slokdarm en maag naar het eerste gedeelte van de dunne darm, de twaalfvingerige darm, wordt geleid. Vervolgens wordt een klein stukje darmweefsel verwijderd en onder de microscoop onderzocht op beschadigde darmvlokken. Met behulp van de gastroscopie kan glutenintolerantie definitief worden vastgesteld.

Glutenvrij dieet

Wanneer glutenintolerantie is uitgesloten en je toch last hebt van klachten dan kun je, eventueel met behulp van een diëtist, gluten uit je dieet verwijderen om te observeren of de symptomen afnemen. Nemen de klachten af, dan ben je waarschijnlijk glutensensitief en kan het slim zijn om je glutenvrije dieet door te zetten.

Glutenvrij eten

Voor mensen die glutenintolerant of glutensensitief zijn is een glutenvrij dieet vaak de enige oplossing waarmee klachten verminderd of voorkomen kunnen worden. Maar ondanks dat er tegenwoordig steeds meer glutenvrije alternatieven beschikbaar zijn, is glutenvrij eten lang niet altijd even makkelijk. 

Gluten komen voor in granen zoals tarwe, rogge en spelt, waardoor ze aanwezig zijn in veel producten waarin deze granen verwerkt zijn. Deze producten moeten allemaal vermeden worden, maar zelfs dan kunnen gluten toch ongewild in je eten terecht komen. Onderzoek toont aan dat zelfs wanneer mensen een glutenvrij dieet volgen, ze toch nog tussen de 200 en 3,000 mg gluten per dag binnen krijgen.¹ Vooral buiten de deur kan het lastig zijn om grip te houden op het dieet. Op vakantie, in een restaurant of bij vrienden thuis is een foutje snel gemaakt en komen er ondanks de beste bedoelingen toch regelmatig weer gluten of sporen van gluten in het eten terecht.

Tips voor mensen met een glutenintolerantie of glutensensitiviteit

• Ieder lichaam is uniek. Werk met een diëtist om ervoor te zorgen dat jouw dieet het beste uit jezelf haalt.
• Vertel je vrienden en familie over je klachten en waarom je sommige dingen echt niet kan eten.
• Plan vooruit en informeer vooraf bij restaurants over hun glutenvrije opties en geef bij reserveringen duidelijk aan dat je een glutenintolerantie hebt. Zo kan het keukenpersoneel rekening houden met jouw dieetwensen.
• Ga voor een extra beschermingslaag met onze Anti-Gluten Pillen, die helpen je om de ongewenste gluten die je toch binnenkrijgt af te breken en klachten te voorkomen.
• Een leven zonder gluten hoeft niet saai te zijn! Het internet staat bomvol heerlijke glutenvrije alternatieven die je allemaal uit kan proberen. Enjoy!

Bronnen

1) F. van Overbeek et al.. ‘The daily gluten intake in relatives of patients with coeliac disease compared with that of the general Dutch population’, Eur J Gastroenterol Hepatol, 1997, vol. 9, no. 11, p1097-9.